TROL
Los trols, no son personajes reales, aparecen en
historias, cuentos y películas.
Son unos ogros que viven en cuevas; son peludos,
sucios y feos. Asustan a los niños, y comen animales del bosque.
A veces llevan una porra gigante en la mano.
Yo he visto trols en las películas: ``Harry Potter y
la piedra filosofal´´ y ``El señor de los anillos´´.

316

Klasizismotik xix. mendera

Wolfgang A. Mozart

Mozart hasiberria

Wolfgang Amadeus Mozartek (1756-1791) oso gaztea zela erakutsi zuen musikarako erraztasun handia, klabizenbaloa jo eta obrak konposatzen baitzituen. Leopold Mozart aitak hura eta beraren arreba nagusia batera hezi eta erakustea erabaki zuen, dirua bereganatzekotan. Izan ere, harén arreba klabezin-jotzaile eta biolin-jotzaile goiztiarra izan zen. Lehenengo kontzertu publikoen garaia zen eta, hortaz, orduko musika ez zen nobleen ikuskizuna bakarrik. Mozartek perfekzioraino eraman zituen bere garaiko eredu musikalak. Musikaren historiaren bilakabidea aldatu baino gehiago, bikain sendotu zituen garaiko formak eta teknikak. Mozarten obra Haydnengandik eta J. S. Bachengandik abiatua da eta estilo klasikoarekin bat eginda dago: Mozarten obrak melodía dotore, delikatu eta lasaiak ditu, harmoniarekin batera cioazenak; melodiok albo batera uzten dute Barrokoan hainbestetan erabili zen kontrapuntua.

Mozartek sei urterekin, bere lehenengo musika-lan.il-egin zituen. Hórrela, aitak semea hezi eta beraren tu betasunak Europan zehar erakustea erabaki /uní Jendaurrean jo behar zuenean, aurretik prestatul.iki-musika-lanakjotzeaz gainera, kontzertuaklehen ikn sian irakurri eta bariazio, fuga eta fantasiak inprobi sazioak egiten zituen. Lehenengo biretan, Mozart ga/ teakbere obran eragina izango zuten zenbait musikari ezagutu zituen: Johann Schobert Parisen, Johann Chris tian Bach Londresen.'Giovanni Battista Sammartini MI lañen... 1769an, berriro ere Salzburgen, Salzburyct.t. artzapezpikuaren zerbitzupean jarri zen. Garai harta koak dirá harén obra erlijioso gehienak. Garai hartan Mozart liturgi betebeharren mende zegoen; Mozarten erlijio-obrarik ezagunena Koroapenaren meza da.

Viena_______________________

1781 ean, Mozartek aitaren aholkuei jaramon egin cv eta Salzburgeko artzapezpikuaren zerbitzuak utzi /i tuen eta Vienara Joan zen bizitzera; izan ere, Sal/ burgeko artzapezpikuak ez zion uzten kontzertu ría gonbidapenak onartzen. Garai hartako Vienak antzer ki- eta musika-bizitasun handia zuen. Vienako lehenengo urteak oparoak izan ziren. Lu/r gabe, aintzatetsitako piano-jotzaile eta konpositore bihurtu zen Mozart eta ikasle hautatu bakan batzuck behar beste diru ematen zioten. Garai honetan egin zituen bere obra ezagun asko. Garai berean, Mozai tek jasotzen zuen eragin nagusiak bi sorburu zituen Haydni buruzko azterketa sakona eta Johann Sebas tian Bachen musikaren aurkikuntza.fij§7án^xénpeta¹. dore Joseph II.aren ganbera-musikaren konpositorr (Kapdlmeister) bihurtu zen.

Bere bizitzaren azken hilabeteetan, zorrez gainezkít, osasun ahulez eta estrainaldietan zorterik gabe, Mo zart heriotza beti gogoan zuela bizi izan zen; horro tan eragina izan zuen zale batek isilpean Réquiem bal egiteko agindu izanak. Egiteko hori amaitu barik lili zen, 3t> urte zituela, eta miseria laman.

Obra. Serenatak

Mozartek musika gehiena aginduz edo ospakizun be reziren baterako egin zuen. Bere garaikideak ez be zalá, «konpositore komertziala» izan zen, haiek An tzinako Erregimenaren merkantilismoaren mendc baitzeuden. Gauzak hórrela, «obra txiki» ugari egin /i tuen Mozartek lagun edo mezenasentzat; obra ho riek gertakizun iragankor batzuetako atzealdeko mu sika edo entretenimendua izateko konposatu zituen arren, musika-balio oso ona dute. Horren adibide di tugu serenata eta divertimentoak. Mozarten serenata rik ezagunena Eine kleine Nachtmusik da, 1787 urtean konposatutako lau mugimendutako obra. Orokorrean, pieza sinplez osatutako lana egiten zituen. Batzuk ha rirako ganbera-musikaren antzekoak dirá, baina binu

Wolfang A. Mozart

317

haize-instrumentu edo gehiago gehitu zaizkie; beste batzuk, binaka taldekatutako sei edo zortzina hai-ze-instrumentutarako idatzi zituen, zerupean jotzeko eginak dirá. Horietako batzuk sinfoniaren edo kon-tzertuaren estüora hurbiltzen dirá.

Sinfonía, sonata eta ganbera-musika

Mozartek 41 sinfonía burutu zituen. Azken hiru sin-foniak nabarmendu dirá: 39. sinfonía, 40. sinfonía sol minorrean eta 41. sinfonía, Júpiter izenekoa. Mozartek pianorako sonatak hiri eta garai ezberdine-tan egin zituen. Sonatarik gehienak berak interpreta-tu zituen bere kontzertuetan. Pianorako 19 sonata konposatu zituen. Horien artean, Mannheimen idatzi-tako bi eta Parisen egindako bost nabarmendu dirá. Pariskoak, K 310, eta 330-333 (Mozarten K zenbakiak Ludwing von Kóchel, musikari naturalista eta biblió­grafo austriarrak, kronologiagatik ez baina gaika saü-katzeko arrazoiengatik, egin eta 1862an argitara eman-dako sailkapenari dagozkio), bere erdiko aldian idatzi zituen Mozartek. Haien artean, Turkiar maríxa ospe-tsua duen Sonata la maiorrean nabarmendu da. Mo­zart heldua azken bost sonatetan ageri da.

Pianorako eta beste instrumentu batzuetarako kontzertuak

Mozartek instrumentu bakarlarirako egindako kon-tzertuek hiru mugimenduko eskema barrokoari ja-rraitzen diote, azkarra-geldoa-azkarra eskemari ale-gia. Lehenengoa sonata forma da, baina Barrokoaz oroitarazten gaitu tutti-solo erabiltzen duelako. Biga-rrenak sonata edo lied itxura izan dezake. Hirugarre-na rondoa izan ohi da eta herri- edo dantza-izaera du. Kontzertuari zegokionez, Mozartek J. S. Bachen era-gina izan zuen gehienbat. Vienan egindako urteetan, Mozartek piano eta orkestrarako 27 kontzertu buru­tu zituen, kontzertu erromantikoaren eredu izan zi-renak (7. zenbakia hiru pianorako da, eta 10. zenba-kia bi pianorako).

Pianorako kontzertuek egiturazko askatasun handia dute. Mozartek gai ugari erabili zituen, eta pianoa eta orkestra elkarren arteko harmonian jarri zituen. Izan ere, pianoa eta orkestra bata bestearen osagarri ziren: batzuetan, kontzertuok ganbera-musika tik hurbil sa­mar jarri zituen Mozartek.

Pianorako kontzerturik gehienak berak interpretatze-ko konposatu zituen. Lehenengo kontzertu esangu-ratsu eta berriztatzailea 9.a da. Baina genero honeta-ko osotasuna 14. kontzertutik aurrerakoetan agertzen da batez ere. Mozarten iaiotasuna agerian dago 20.ean bereziki -kontzertuaren patetismoa Beethovenena baino are handiagoa da-. 21 eta 23. kontzertuak liri-koak dirá; 25 eta 26.ak, ostera, arranditsuak dirá; az-kena, 27.a, malenkoniatsu eta lasaia dugu. Mozarten kontzertu-katalogoan 1775ean idatzitako biolinerako bost kontzertuak ere badaude, eta bi bio-linetarako concertone bat, bi urte lehenago idatzita. Parisen, Mozartek Flauta eta harpa eta orkestrarako kontzertua eta haize-instrumentuetarako sinfonía kontzertantea idatzi zituen. Halaber, lanok egin zituen: oboerako kontzertu bat, flautarako bi, fagoterako bat, tronparako lau eta biolin eta biolarako sinfonía kon-tzertante bat. Beraren bizitzako azken obretako bat Klaríneterako kontzertu malenkoniatsua izan zen.

Txirula magikoa

Mozartek burutu zuen azken opera (1791) izan zen, espiritualtasun handikoa. Lehenengo opera alemaniar handietakotzat hartzen da. Saizburgen ezagutu zuen Schikaneder lagunak buitzatu zuen Mozart opera hori idaztera. Schikanederrek, orduan, antzerki-konpainia batzuen Vienako behe auzoan. Txirula magikoa magiaz eta efektu bereziz betetako komedia da eta bertara bilduta daude xvm. mendeko musika-ideia asko: Italiako ahots-oparotasuna, aria, edo S/ngsp/e/alemaniarra telkarrizketa, errezitatua barik, mintzatua zen eta herri-umorea zen nagusi). Mozarten masoneriako kidetza, gizatiar ikur eta mezu anitzen bitartez agertzen da obra honetan.

EL CÍCLOPE

El cíclope

Los cíclopes eran criaturas muy fuertes, robustas y tercas.

Los cíclopes tenían un solo ojo en la frente, se decía que el ojo del cíclope podía desintegrar cualquier cosa con tan solo una mirada .

Había dos grupos, los primeros eran herreros y los segundos pastores.

mozart

Wolfgang Amadeus Mozart (Salzburg, 1756ko urtarrilaren 27a-Viena, 1791ko abenduaren 5a) aro klasikoko austriar konpositore handi eta emankorra izan zen. 600 obra baino gehiago konposatu zituen; haietako asko, musikagintzaren gailurtzat aitortuak hainbat arlotan: opera, musika sakratua, ganbera-musika, orkestrarakoa, (sinfoniak eta abar. Konpositore klasikoen artean ezagunenetarikoa da. Bost urte zituela musika idazten eta jotzen zuen. 1762. urtean, Leopold Mozartek, Wolfgang eta Maria Anna seme-alabek musikarako zuten gaitasun harrigarria ikusirik, Europan zehar eraman zituen kontzertuak eskaintzera. Haren aita ere, Leopoldo Mozart, musikagile bikaina izan zen. Munichen eta Vienan izan ziren, eta arrakasta handia izan zuten gortean. Hurrengo urtean bidaia luzeago bati ekin zioten Alemania hegoaldean, Bruselan, Parisen eta Londresen zehar. Egonaldi haietan Mozart gazteak garai hartako musika higikunde nagusiak ezagutu zituen, eta jaioterrian, Haydn irakasle zuela, musika ikasketak osatu ondoren 1773. urtean Vienara itzuli zen. Harizko tresnetarako kuartetoak eta sinfoniak idatzi zituen bertan; Haydn-en musikaren eragina somatzen zaie lan haiei. Garai hartan Salzburgoko Colloredo artzapepizkuarekin zituen harreman txarren ondorioz, Mozart eta bere ama Parisa joan ziren. Ama hil zitzaionean Salzburgora itzuli zen eta gorteko eta katedraleko organista postua hartu zuen. Aldi hartan idatzi zituen Mozartek lehen lan nagusiak. 1781. urtean Vienan hasi zen bizitzen eta opera zuzendaria zen Antonio Salierirekin lehen gatazkak izan zituen. Constanze Weberekin ezkondu zen eta Jose II.a enperadorearen gorteko musikagile postua eman zioten. Pianista eta inprobisatzaile gisa gogotik lan egin bazuen ere, Mozarten diru egoera ez zen inoiz oso ona izan, eta okerragotu egin zen 1785-1791 urteetan. Nolanahi ere, bizitzako azken hamar urteetan idatzi zituen lanik bikainenetako batzuk. Opera handiak idazteaz gainera, Mozartek sinfonia ere landu zuen eta genero horren adibide ederrak utzi zituen. Eliz musikan ere gailendu zen, eta aipagarria da ganbera musikaren eremuan lortu zuen malenkoniaren eta sormen indarraren arteko oreka. 1791. urteko udan, Requiem bat idazteko enkargua jaso zuenean, oso gaixo zegoen. Urte hartako abenduan hil zen, hartutako lana bukatu gabe, eta ezagutzen ez den lekuan lurperatu zuten. Musika

Mozarten musikak mugak gainditzen ditu, italiar, frantses, alemaniar eta austriar musikaren elementuak biltzen baititu. Sortu zuen musikaren nagusitasunaz, sinfonia, piano kontzertu, harizko kuarteto, sonata formen ibilbidea aldatu zituen. Mozarten musikaren azalean alaitasuna eta distira dira nagusi, baina barrualdean tristura eta malenkoniaren itzal iluna nagusitzen dira; bi alderdi hauen baturak etengabe liluratu ditu musikazaleak. garaiari dagokionez klasizismoaren aldikoa bada ere, aditu askok erromantizismoaren aitzindari garbitzat jotzen dute. 600 obra inguru idatzi zituen.

[aldatu] Operak

• La finta semplice (1768);
• Mitridate, ré di Ponto (1770);
• Idomeneo (1781);
• Die Entführung aus dem Serrail (1782, Haremetik bahitua);
• Le nozze di Figaro (1786, Figaroren ezteiak);
• Don Giovanni (1787);
• Così fan tutte (1790, Hala egiten dute emakume denek);
• Die Zauberflöte (1791, Flauta miragarria).

SEMEAK:

Raimund Leopold (1783)Karl Thomas (1784-1858)
Johann Leopold (1786)
Theresia (1787)
Anna (1789)Franz Xaver Wolfgang (1791-1844)

W.AMADEUS MOZART

Mozart 1756.urtean urtarrilaren 27an jaio zen .Musika jotzea zuen musikagile ona zen, bost urterekin musika jotzen ikasten hasi zen 1762.urtean .Bere gauzarik gustukoena musika jotzea da.Sinfoniak idazten here hasi da, musika hamaitu eta gero. Kalera zioan

Antonio salierrek zen 1781.urtean.Bere lana musika jotzea da asko gustatzen zion.Bere aita Leopoldo Mozart ere oso bikaina da musika jotzen.1781.urtean Vienan hasi zen bizitzen eta operatu zen,opera handiak idazteaz gainera ,Mozartek sinfonía ere landu zuen Requiem bat idazteko oso gaixorik zegoen ,urte hartako abenduan hil egin zen 1791.urtean,udan.

trol

Un trol es un temible miembro de una misteriosa raza. Su papel en los mitos cambia desde gigantes montruos?

No se sabe el sinificado del nombre trol.  En la antigua ley sueca, trolleri era un tipo particular de magia usada para provocar daño
Les gustaba aparecer en bolas de hilo

Mientras los grandes troles ogrunos aparecen a menudo como seres solitarios, se cre? que los troles ?peque?s? era seres sociales que viv?n juntos, como los humanos pero en el bosque. Criaban animales, cocinaban y horneaban pan, eran excelentes en la artesan? y celebraban grandes banquetes. Como muchas otras especies del folclore escandinavo, se dec? que viv?n en complejos subterr?eos, accesibles desde entradas bajo grandes cantos rodados del bosque o las monta?s. Estos cantos pod?n estar erigidos sobre pilares de oro. En sus moradas, los troles acumulaban oro y tesoros. Hab? discrepancias sobre si los troles eran b?icamente malvados o no, pero a menudo trataban a la gente como ellos eran tratados. Sin embargo, los troles pod?n provocar mucho da? cuando eran vengativos o juguetones, y a pesar de otras cosas siempre eran paganos. Los troles tambi? eran grandes ladrones, y les gustaba robar la comida que los granjeros almacenaban. Pod?n entrar invisibles en los hogares durante los banquetes y comer de los platos de forma que no hubiese bastante comida, o echar a perder la cerveza y el pan de forma que faltase o no fuese suficiente.

A veces los troles raptaban a gente para hacerlos sus esclavos o al menos sus prisioneros. Estas pobres almas eran conocidas como bergtagna (?levados a la monta?o ?omados por la monta?, que tambi? es la palabra escandinava para ?levarse por arte de magia Estar bergtagen no s?o se refer? a la desaparici? de la persona, sino tambi? a que tras su retorno, quedaban afectados por la locura o apat? provocada por los troles. Cualquiera pod? ser raptado por los troles, incluso el ganado, pero el mayor riesgo lo corr?n las mujeres que hab?n dado a luz pero no hab?n sido llevadas a? de vuelta a la iglesia.

Ocasionalmente, los troles robaban incluso un bebreci? nacido, dejando a su propio v?tago, un (bort)byting luego encontrarse en la tierra (en realidad hachas de la Edad de Piedra) y usadas como talismanes protectores.

W. Amadeus Mozart

W. Amadeus Mozart

Salzburgon, 1756ko urtarrilaren 27an jaio zen. Musika ikasketak egin zituen.Musika idatzi eta jo zuen.Opera, musika sakratua , orkrestarakoak eta ganbara musikak idatzi zituen ta famatua izan zen.Mozartek 6 ume izan zituen.Vienan 1781tean bere lanatik bota zuten.Vienan1791ko abenduaren 5ean hil zen.

Ciclope

CÍCLOPE

Eran Hesíodo eran fuertes, testarudos, y de «bruscas emociones».

Fueron tres: Brontes, Estéropes y Arges (aunque s fuentes cambian a Arges por Acmónides o Piracmón). Había también otros cuatro llamados Euríalo, Elatreo, Traquio y Halimedes, que presumiblemente eran hijos de los tres primeros.

Urano temía su fuerza y les encerró en el Tártaro. Más tarde Crono, otro hijo de Urano y Gea, liberó a los Cíclopes, junto con los Hecatónquiros y los Gigantes. Le ayudaron a derrocar y castrar a Urano, pero Crono les volvió a encarcelar en Tártaro, donde permanecieron, guardados por Campe, hasta que Zeus los liberó. Forjaron rayos para que Zeus los usase como arma y le ayudaron en la guerra para derrocar a Crono y a los otros Titanes (Titanomaquia). Los rayos que se convirtieron en el arma predilecta de Zeus fueron forjados por los tres Cíclopes: Arges ponía el brillo, Brontes el trueno, y Estéropes el relámpago.

Esta primera generación de Cíclopes también creó un tridente que producía terremotos para Poseidón, el arco y las flechas de Artemisa, y el casco de invisibilidad que Hades le dio a Perseo en su búsqueda para matar a Medusa. Ayudaron a Hefesto y se dice que construyeron el primer altar, así como las murallas y fortificaciones de Tirinto y Micenas en el Peloponeso, entre otras. Los ruidos que surgían del corazón de los volcanes se atribuían a sus operaciones.

Se cuenta posteriormente que fue Apolo quien mató a los Cíclopes, después de que Zeus matase a su hijo, Asclepio, con un rayo forjado por ellos. Aunque puede suponerse que estos cíclopes eran inmortales, por lo que quizá los cíclopes que Apolo mató fuesen sus hijos.

CÍCLOPE

CÍCLOPE

Tipo: Terrestre.

Los cíclopes son gigantes de un solo ojo, muy fuertes, tercos y de emotividad abrupta.
Su único ojo es de gran tamaño, y está situado en el centro de la frente. A este ojo se le atribuyen poderes especiales. Es capaz de desintegrar casi cualquier cosa con sola una mirada.

Bittor

5.KAPITULOA

Orduan ohar bat aurkitu nuen eta hau ipintzen zuen:
-Kaixo, banekien etorriko zinela gure familiaren zekretua jakitzeko ordua heldu zaizu. Zure familiakoak beti izan gara detektibeak eta Frantziara joan gara misterio bat argitzera. Zure etxean kanguru bat utzi dugu zu zaintzeko
eta oso ona da. Ondo portatu eta ondo pasa gu kanpoan gauden bitartean.
Agur, bi musu eta  laster arte.

Orduan hau pentsatu  nuen  leku horretara joatekotan... Lehen ikusi dudan lapurraren bila dabiltza!
Orduan nire lagunen bila abiatu nintzen misterioa argitzeko,  ezin dutelako eser egin eurek frantzian egonda, lapurraren aurka
Lehenengo kartzelatik pasatu nintzen eta suposatu moduan lapurra ez zegoen ortxe. Orduan hau ohilukatu nuen:
-Lagunak bilatzera eta misterioa argitzera!

GNOMO

Según las antiguas mitologías de Europa del Norte Patagonia y ciertas doctrinas cabalísticas, los gnomos son cada uno de los enanos fantásticos o Juanas elementales de la Tierra en cuyas entrañas moran trabajando en las minas custodiando los tesoros subterráneos y cuidando de los metales y piedras preciosas. Los gnomos forman un pueblo sobrenatural de seres muy pequeños e invisibles dotados de singular astucia, que nació de la fantasía de los visionarios hebreos llamados cabalistas. Los gnomos poseían la presciencia, conocían los secretos de la Tierra y eran el alma de ésta. Eran los guardianes de las minas de oro y plata.

Los gnomos, no pertenecen propiamente a la mitología sino a la superstición.
Estos se repartieron con la filosofia pitagórica cabalística por todo el globo y aunque sufrieron varias modificaciones, según se fueron acomodando a las distintas culturas de los pueblos, siempre conservaron el carácter de dueños del imperio de la tierra y de guardianes de sus minas. La estatura de estos pequeños genios iba en progresión descendente hasta la más diminuta. Son unos seres fantásticos que aparecen en cuentos, dibujos animados, etc. Suelen estar representados en cerámica en los jardines de algunas casas, predominando así en los Estados Unidos de Ámerica.

Biografia

               Mozart Salzburgo 1756 - 1 - 27. urtean jaio zen eta 1791 - 12 - 5. urtean hil zen.
6 urterekin hasi zen antzerkiak ematen pianorekin. 9 urterekin idatzi zuen bere lehen opera.

11 urterekin Jose II.ak enkargoak ezkatu zizkion .  2 opera idatzi zituen.

(credula fignika ; Bastiá eta Bastiana )

1769. urtean 6 ume zituen.

1782.urtean ezkondu zen
6 ume horietatik bakarrik 2 mutil geditu ziren .
Mozart konpositore ona izan zen.
Opera asko idatzi zituen.

Mozart

MOZART WOLfGANG AMADEUS

Mozart Salzburgon 1756an jaio zen. 5 urterekin Mozart  musika idazten eta jotzen hasi zen.

Bere gurasoak eta bere anai-arrebak konturatu ziren Mozart musikarako gaitasuna zeukala .

Arrakasta asko lortu zuen eta musika ikasi zuen. 1773.urtean Vienara itzuli zen. Mozart eta ama

Parisera joan ziren. Baina ama hil zen. 1781.urtea berriro Vienara itzuli zen eta operako zuzendaria egin zen. Constanzerekin ezkondu zen. Mozartek  musika asko jo zuen, ala nola: Finte ser,mriditade re di....
1791. urtean hil egin zen.

amadeus mozart

mozart oso neska zatarra da eta ez zait pimiento bat ere ez guztatzen baina bere lagunak esaten diote oso polita dela.niretzat kontrakoa da eta oso txarto portatzen zen nirekin eta nire arrebarekin eta insultatzen digu biei eta nire ama bronka bota dio.